Rameshwar jyotirlinga temple History in Hindi

Rameshwaram shiv temple
 Photo © Credit:
Flickr

      
Introduction
● 12 ज्योतिर्लिंग सुुुचीपत्र – 12 Jyotirlinga Name and state
● रामेश्वरम ज्योतिर्लिंग का इतिहास – Rameshwaram Jyotirlinga history 
● रामेश्वरम मंदिर का इतिहास – Rameshwaram  temple history
● रामेश्वरम ज्योतिलिंग मंदिर समय – Rameshwaram Jyotirlinga temple timings
● रामेश्वरम शिव मंदिर के बारे में कुछ रोचक तथ्य – Some interesting facts about Rameshwaram shiv temple
● रामेश्वरम मंदिर तक कैसे पहुंचे – how to reach Rameshwaram jyotirling temple
● रामेश्वरम मंदिर के आसपास घूमने के स्थल – Places to visit around  Rameshwaram Jyotirlinga temple

भारतीय पुराणों के अनुसार भगवान शिव ने लोककल्याण एवं प्रकृतिकल्याण हेतु भारत मे 12 जगहों पर स्वयंभू प्रगट हुए और लिंग रूप में बिराजमान रहे…उन 12 जगहों को ज्योतिर्लिंग के रूप में पूजा जाने लगा. उन 12 ज्योतिर्लिंगो में से एक रामेश्वर (rameshwar) भी है. रामेश्वर ज्योतिर्लिंग को 12 ज्योतिर्लिंगों में से ग्यारवें प्रमुख ज्योतिर्लिंग के रूप में पूजा जाता है.


12 ज्योतिर्लिंग सुुुचीपत्र-12 jyotirling list

सोमनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-somnath jyotirling mandirगुजरात-gujarat
मल्लिकार्जुन ज्योतिर्लिंग मंदिर-mallikarjun jyotirling mandir आंध्र प्रदेश-andhra pradesh
महाकालेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-mahakaleshwar jyotirling mandirमध्य प्रदेश-madhay pradesh
ओम्कारेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर – omkareshvar jyotirling mandir मध्य प्रदेश-madhay pradesh
केदारनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-kedarnath jyotirling mandirउत्तराखंड-uttarakhand
भीमाशंकर ज्योतिर्लिंग मंदिर-bhimashankar jyotirling mandirमहाराष्ट्र-maharashtra
काशी विश्वनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-vishvanath jyotirling mandir उत्तर प्रदेश-uttar pradesh
त्रयम्बकेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-trimbkeshwar jyotirling mandir महाराष्ट्र-maharashtra
नागेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-nageshwar jyotirling mandirगुजरात-gujarat.
वैद्यनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर – vaidhyanath jyotirling mandirजारखंड – jharkhand
रामेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-rameshwar jyotirling mandirतमिलनाडु-tamilanadu
घृष्णेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर – ghrishneshwar jyotirling mandir  महाराष्ट्र – maharastra
रामेश्वर ज्योतिर्लिंग (rameshwar jyotirling) दक्षिण भारत के तमिलनाडु राज्य में रामेश्वरम नामक स्थान पर स्थित है. ऐसा माना जाता है रामेश्वर ज्योतिर्लिंग शिवलिंग की स्थापना भगवान विष्णु के सातवें अवतार प्रभु श्री राम ने की है. हिन्दू धर्म की मान्यता के अनुसार यह मंदिर की यात्रा करने से मोक्ष की प्राप्ति होती है…और सात जन्मों के पापों से मुक्ति मिलती है.
रामेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर (rameshvaram jyotirlinga temple) को रामनाथ स्वामी मंदिर और रामेश्वरम द्वीप के नाम से भी जाना जाता है. इस मंदिर से लाखों – करोड़ों श्रद्धालुओं की आस्था जुड़ी हुई है. रामेश्वर ज्योतिर्लिंग से जुड़ी दो कथा प्रचलित है. एक कथा रामायण (ramayana) में वर्णित है और दूसरी कथा शिवपुराण में वर्णित है.

रामेश्वर ज्योतिर्लिंग का इतिहास – Rameshwar jyotirlinga History

Rameshwaram shivlinga
 Photo © Credit:
amarujala

Rameshwar Jyotirlinga STORY :- 1

यह कथा शिवपुराण के कोटिरुद्रसंहिता में वर्णित है. शिवमहापुराण (shivapuran) के अनुसार विद्वानब्राह्मण एवं महाप्रतापी रावण माता सीता का अपहरण करके लंका ले गया था. माता सीता की खोज में निकले श्री राम अपनी वानर सेना सहित दक्षिण भारत के समुद्र तट तक पहुच गए. समुद्र तट पर पहुचने के बाद उन्होंने देखा कि लंका नगरी समुद्र तट के उस पार है. तब उनके सामने अपनी सेना सहित समुद्र को पार करने की विकट समस्या थी.

श्री राम भगवान शिव को अपना आराध्य देव मानते थे और उनकी हररोज नित्य पूजा किया करते थे. पर समुद्र को पार करने की चिंता में श्री राम पूजा करना भूल गए. तब उनको अचानक ही प्यास लगने लगी और उन्होंने अपने सेवक को पानी लाने के लिए कहा. अपने सेवक द्वारा पानी लाने पर उनको अचानक ही स्मरण हुआ कि आज उन्होंने अपने आराध्य की पूजा नही की.
Rameshwaram in ram shiv temple
 Photo © Credit:
youngisthan

ओंकारेश्वर मंदिर का इतिहास | Omkareshwar temple history in hindi

Omkareshwar Jyotirling

भारत भूमि, जो अनेको वरसॉ से संतो – महंतो को भूमि रही है. यहां पर ऐसे कई हिन्दू तीर्थस्थल मौजूद है जिनका अपना – अपना धार्मिक महत्व है…और उनसे लाखो – करोड़ो लोगो की आस्था जुड़ी हुई है. ऐसा ही एक तीर्थस्थल मध्य प्रदेश में स्थित है. मध्यप्रदेश के खंडवा जिले में नर्मदा नदी के बीच शिवपुरी नामक द्वीप पर  मौजूद भगवान शिव का ओंकारेश्वर ज्योतिर्लिंग (omkareshvar jyotirling).
यह द्वीप हिन्दू पवित्र चिहन ॐ के आकार में बना हुआ है. ओंकारेश्वर ज्योतिर्लिंग (omkareshvar jyotirling) भगवान शिव के 12 ज्योतिर्लिंग (12 jyotirling mandir) में से एक है…और इसे चौथे ज्योतिर्लिंग – jyotirlinga के रूप में पूजा जाता है. शिवपुरी द्वीप पर ऐसे दो मंदिर स्थित है.
  • ओंकारेश्वर 
  • अमलेश्वर (ममलेश्वर)



12 ज्योतिर्लिंग सुुुचीपत्र-12 jyotirling list
सोमनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-somnath jyotirling mandirगुजरात-gujarat
मल्लिकार्जुन ज्योतिर्लिंग मंदिर-mallikarjun jyotirling mandir आंध्र प्रदेश-andhra pradesh
महाकालेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-mahakaleshwar jyotirling mandirमध्य प्रदेश-madhay pradesh
ओम्कारेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर – omkareshvar jyotirling mandir मध्य प्रदेश-madhay pradesh
केदारनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-kedarnath jyotirling mandirउत्तराखंड-uttarakhand
भीमाशंकर ज्योतिर्लिंग मंदिर-bhimashankar jyotirling mandirमहाराष्ट्र-maharashtra
काशी विश्वनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर-vishvanath jyotirling mandir उत्तर प्रदेश-uttar pradesh
त्रयम्बकेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-trimbkeshwar jyotirling mandir महाराष्ट्र-maharashtra
नागेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-nageshwar jyotirling mandirगुजरात-gujarat.
वैद्यनाथ ज्योतिर्लिंग मंदिर – vaidhyanath jyotirling mandirजारखंड – jharkhand
रामेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर-rameshwar jyotirling mandirतमिलनाडु-tamilanadu
घृष्णेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर – ghrishneshwar jyotirling mandir  महाराष्ट्र – maharastra

ओंकारेश्वर  ज्योतिर्लिंग मंदिर – Omkareshwar Temple History  Hindi

Omkareshwar Jyotirling shivaling